. - Biografie bohaterów batalionu "PARASOL"

Poniżej znajdziesz kilka ważnych, z różnych, a właściwie z jednego powodu, biografii niektórych bohaterów z czasów II Wojny Światowej i Powstania Warszawskiego. Chciej przeczytać i zastanowić się nad życiem naszych rówieśników.

JERZY ZBOROWSKI >>JEREMI<<

Urodzony 26.07.1922 roku w warszawie, pochodzący z rodziny ziemiańskiej, wychowany w tradycjach patriotycznych harcerz, następnie instruktor harcerski. Uczęszczał do prywatnej szkoły p. J. Puchaczewskiej, później do Gimnazjum i Liceum im. Adama Mickiewicza, następnie do Gimnazjum i Liceum im. Ks. Józefa Poniatowskiego na Żoliborzu. Inteligentny, interesujący się naukami ścisłymi, jednak wątły fizycznie Jerzy był typem filozoficznego myśliciela o statecznym charakterze. Do harcerstwa wstąpił w 1934 roku. Następnie, wraz z przyjaciółmi poznanymi w ZHP, działał w organizacji PET. Maturę zdał na tajnych kompletach. Studia w Szkole im. H. Wawelberga i S. Rotwanda przerwał przez swoje zaangażowanie w pracę konspiracyjną. To podczas niej wyszły na jaw przywódcze zdolności Jerzego. Brał udział w akcji „Wawer”, a później w Warszawskich Grupach Szturmowych. Brał udział wielu akcjach, w tym: pod Arsenałem i w Celestynowie. Przeszedł do oddziału „Agat” , gdzie dostał nominację na naszelnika Szarych Szeregów, na podharcmistrza oraz szefa Kedywu KG AK. Został zastępcą dowódcy „Agatu” (później „Parasola”) kpt. „Pługa”. Intensywnie pracując nad sobą zdobył ogromną wiedzę wojskową i opanował metody szkolenia wojskowego, dzięki czemu stał się jednym z najlepszych wykładowców podczas szkolenia swoich kolegów. Nie czuł się jednak dobrze w roli dowódcy, co było jego osobista tragedią – był typem humanisty. „Jeremi” był wielki przez to, ze miał świadomość swoich możliwości i braków. Nie był jednak dobrze przygotowany do dowodzenia oddziałem, kiedy mając 22 lata zmuszony został objąć dowodzenia, gdy zabrakła kpt. „Pługa”. Szybko awansował na podporucznika czasu wojny i objął funkcję instruktora klasy na II turnusie szkoły podchorążych Szarych Szeregów, zwanej „Agricolą”. W sierpniu 1944 roku został mianowany harcmistrzem. W czasie Powstania został trzykrotnie ranny. 23.09.1944 roku został ujęty przez gestapo. Widziany ostatnio przy al. Szucha 25. został oficjalnie uznany za zaginionego, jego ciała nigdy nie odnaleziono. Jego symboliczny grób znajduje się na Powązkach. Został odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami oraz Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari V klasy.

BRONISŁAW PIETRASZEWICZ >>LOT<<

Urodzony 16.03.1922 roku w Duniłowiczach harcerz, dowódca I plutonu batalionu „Parasol”, dowódca i główny wykonawca zamachu na Kutscherę. Wybuch wojny przerwał jego edukację w II klasie liceum. W szeregach kompanii przysposobienia wojskowego opuścił Warszawę kierując się do Brześcia. Powrócił jednak i w 1940 roku kontynuował naukę na tajnych kompletach, by następnie podjąć studia na wydziale mechaniki w konspiracyjnej Państwowej Wyższej Szkole Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda. Był jednym najaktywniejszych działaczy PET-u, którym to wszedł do Szarych Szeregów, a w sierpniu 1943 roku razem z drużyną CR 500 przeszedł z Grup Szturmowych do nowotworzonego batalionu „Parasol”. Brał udział w wielu akcjach zarówno Grup Szturmowych jak i „Parasola”, w tym w akcji pod Celestynowem i zamachu na Franza Burka. W 1943 roku rzucił studia, by rozpocząć kurs w szkole podchorążych „Agricola”. Następnie został dowódcą I plutonu batalionu „Parasol”. Zmarł w wyniku ran postrzałowych jamy brzusznej odniesionych podczas zamachu na Dowódcę SS i Policji na Dystrykt Warszawski SS-Brigadeführerra Franza Kutscherę. Pośmiertnie został awansowany na stopień podporucznika i odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy.

STANISŁAW JASTRZĘBSKI >>KOPEĆ<<

Urodzony 10.11.1920 roku w Warszaw, wychowany na Powiślu w wielodzietnej rodzinie pracownika rzeźni miejskiej. Ukończył Szkołę Powszechną nr 123. to podczas nauki w niej zapisał się do harcerstwa, którym kontakt niestety urywał się, gdyż często zmieniał szkoły średnie. Uczył się dobrze. W 1939 roku trafił do obozu przysposobienia wojskowego i dopiero tutaj odnalazł swoje miejsce, gdyż od najmłodszych lat pasjonował się wojskiem. Internowany przez Niemców powrócił do Warszawy 30.09.1939 roku. Imał się wielu zajęć, w tym szklił okna w warszawskich domach. Wstąpił do Służby Zwycięstwu Polski. Rozpoczął szkolenie wojskowe i kolportaż prasy. Trafił do konspiracyjnego hufca Szarych Szeregów. Ukończył kursy terenoznawstwa, samochodowe, sanitarne, bronioznawstwa, na których poznał „Orkana”. Ukończył kurs szkoły podchorążych piechoty w stopniu st. strzelca podchorążego. Brał udział w ubezpieczeniu akcji pod Arsenałem. Został dowódcą sekcji w drużynie SAD 100. Brał udział w akcji pod Pogorzelą i Wilanowem. Dowodził akcją przeciwko Kretschmannowi. Podczas Powstania Warszawskiego walczył w zgrupowani „Radosław”. Po zranieniu „Mirskiego” został dowódcą drugiej kompanii. Jego ważnym zadaniem było przeprowadzenie 150 rannych ze Starego Miasta do Śródmieścia. Na dzień przed kapitulacją został ranny i wywieziony do obozu-szpitala dla jeńców wojennych pod Dreznem. Do warszawy powrócił w lutym 1945 roku. Ukończył warszawską SGGW. Został aresztowany i skazany na 10 lat więzienia za „usiłowanie obalenia ustroju PRL”, w efekcie amnestii karę zmniejszono o połowę. Po wyjściu z więzienia pracował w środowisku kombatancki. 10.11.1993 roku został awansowany do stopnia podpułkownika. Zmarł na serce 13.04.2000 roku. Pochowany został na Powązkach. Odznaczony m.in.: Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski , 4-krotnie Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Za Zasługi dla ZHP, Złotą Odznaką Honorową Za Zasługi dla Warszawy, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Partyzanckim, Srebrnym Medalem Za Zasługi dla Obronności Kraju, Odznaką Honorową Za Zasługi dla Światowego Związku Żołnierzy AK.

KAZIMIERZ KARDAŚ >>ORKAN<<

Urodzony 17.01.1919 roku w Kurozwękach koło Kocmyrzowa jako jedno z siedmiorga dzieci leśniczego. Gdy miał dwa lata zmarł jego ojciec, co spowodowało pozbawienie rodziny środków do życia, a w konsekwencji jej rozproszenie po kraju. Kazimierz został w rodzinnej miejscowości i był wychowywany w zakładzie przy klasztorze sióstr szarytek. Następnie został przeniesiony do zakładu oo. salezjanów w Warszawie, gdzie skończył szkołę krawiecką. Uczył się dobrze, dobrze dogadywał się kolegami, był harcerzem, miał zdolności muzyczne, ponadto był spokojny, powściągliwy i układny. Doświadczenie życiowe wykształciło nim upór i zdecydowanie, konsekwencje w dążeniu do celu i opanowanie. Pracując już jako krawiec dużo wysiłku wkładał w samokształcenie. Wojna zastała go warszawie, jednak nie mógł dostać się do wojska, brał więc udział w budowaniu fortyfikacji podczas obrony miasta. Wstąpił do Szarych Szeregów. Brał udział w akcjach małego sabotażu, od 1942 roku należał do Warszawskich Grup szturmowych. Mieszkając sam miał duże problemy finansowe. Był żołnierzem oddziału „Agat”, z którym w 1943 roku brał udział w akcji „Wilanów”. Tam uzyskał uznanie dowództwa. 1.10.1943 roku rozpoczął naukę w szkole podchorążych Szarych Szeregów „Agricola” w klasie o kryptonimie „Aniela”. Dowodził w akcji „Waffels”, brał udział w akcji na Kutscherę. 6 maja 1944 został ciężko ranny w akcji na Stamma. Z odniesionych ran zmarł w konspiracyjnym szpitalu tego samego dnia. Miał 25 lat. Odznaczony Orderem Virtuti Militari i dwukrotnie Krzyżem Walecznych. Pochowany w kwaterach żołnierzy i sanitariuszek batalionu „Parasol” na Wojskowych Powązkach w Warszawie.

ZBIGNIEW GĘSICKI >>JUNO<<

Urodził się 21.11.1919 roku w Dęblinie. Harcerz, należał do grupy „Wilczków”. Ukończył Gimnazjum im. Joachima Lelewela i liceum teletechniczne. Był typem sportowca z uporem dążącego do realizacji wytyczonych celów. Brał udział w wielu akcjach małego sabotażu, które to wykształciły nim szybkość orientacji, solidność i solidarność. Był odważnym, ale nie brawurowym żołnierzem. W Warszawie 1939r. Zbigniew Gęsicki wstąpił do konspiracji. Na początku uczestniczył w akcjach małego sabotażu, malował na murach patriotyczne napisy, wybijał szyby w oknach konfidentów, kolportował też podziemną prasę. 01.01.1944 roku I oddział „Agatu” wykonał zamach na komendanta Warszawskiej Policji i SS - Franza Kutschere. Podczas tej akcji zginęło kilku członków I oddziału, między innymi Zbigniew Gęsicki, otoczony przez niemieckich żołnierzy na moście Kierbedzia skoczył do Wisły. Nie przeżył. Został odznaczony Krzyżem Walecznych.

ZDZISŁAW PORADZKI >>KRUSZYNKA<<

Urodzony 22.10.1921 roku w warszawie w ubogiej wielodzietnej rodziny ogrodnika. Rzadko bywał w domu. Energiczny, żywy, łatwo nawiązywał kontakty. Pasjonował się sportem, zwłaszcza piłką nożną. Zawsze wesoły, lubił śpiewać i tańczyć. Pozytywnych cech nie stracił nawet, gdy został kaleką. Praca konspiracyjna dawała mu maksimum satysfakcję, gdyż była ryzykowna, niebezpieczna, cechująca się brakiem stabilności. Był bardzo odważny i opanowany w krytycznych sytuacjach. Cech te wycisnęły na nim jednak negatywne piętno – w dorosłym życiu, po wojnie, nie potrafił normalnie funkcjonować. Brał udział w akcjach na Koppego i Kutscherę, także w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie pracował cywilnie w Ludowym Wojsku Polskim. Najprawdopodobniej został zamordowany 30.05.1952 roku przez funkcjonariuszy Urzędu bezpieczeństwa w więzieniu Rakowieckim na Mokotowie. Miał 31 lat. Pochowany został na Wojskowym Cmentarzu Powązkowskim wśród żołnierzy i sanitariuszek „Parasola”. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Grunwaldu III klasy i trzykrotnie Krzyżem walecznych.

BRONISŁAW HELLWIG >>BRUNO<<

Urodzony 04.07.1920 roku w rodzinie inżyniera rolnika. Jako chłopiec był mały i wątły. Miał tysiące zainteresowań, ciągle coś robił lub czytał. Do zdania matury przebywał w internacie u metodystów w Klarysewie, a następnie w Liceum Krzemienieckim. Brał udział w działalności kółka teatralnego, orkiestry i zespołów sportowych. Zawsze chętny do aktywnego działania, choć osobiście wątpił w swoje możliwości. Był harcerzem, członkiem PET-u. Po wybuchu wojny wstąpił do grupy chłopców ze Starego Miasta i wraz z nią do Grup Szturmowych Szarych Szeregów. Ukończył kursy samochodowe i wykazał się uzdolnieniami dobrego kierowcy. Już jako żołnierz „Parasola” brał udział w akcji na „Brauna” grudniu 1943 roku, na Kutscherę, na Stamma, w Powstaniu Warszawskim. Dwukrotnie ciężko ranny, w tym w głowę. Przeżył wojnę, jednak zmarł tuż po jej zakończeniu 22.07.1945 roku na skutek nawrotu choroby spowodowanej pierwszym ciężkim zranieniem. Pochowany został na Powązkach Wojskowych. Miał 25 lat. Odznaczony został orderem Virtuti Militari i Krzyżem walecznych.

DZIĘBOWSKA ELŻBIETA >>DEWAJTIS<<

Urodzona 16.04.1929 roku w Warszawie córka oficera zawodowego. Uczęszczała do Gimnazjum Żeńskiego im. Jana Kochanowskiego w Warszawie. Harcerka 58. WŻDH, która wchodziła w skład Szarych Szeregów. Mimo młodego wieku została dopuszczona do kursów przysposobienia wojskowego. Została łączniczką w batalionie „Parasol” i brała udział w powstaniu Warszawskim. Brała udział w wielu operacjach bojowych swojego oddziału: „Weffels”, „Frühwirth”, „Braun”, „Kutschera”, „Koppe”, „Stamm”. Po wojnie ukończyła liceum i wydział muzykologii UW. Została odznaczona orderem Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Wszystkie biografie opracowane na podstawie książki „PARASOL” Piotra Stachiewicza oraz strony internetowej: http://www.wikipedia.org/ .

autor: emila